Könnun Mars
Segja má að könnun Mars sé þyrnum stráð. Af 35 geimförum sem hafa verið send þangað hafa innan við 20 skilað einhverjum árangri. Önnur hafa annað hvort týnst eða ekki komist á loft. Aðeins fimm geimför lent heilu og höldnu á Mars og náð að senda myndir og upplýsingar tilbaka.
Fyrstu tilraunirnar til að senda geimfar til Mars voru gerðar 1960 þegar Sovétmenn reyndu að senda tvö geimför þangað en mistókst. Árið 1962 flaug Mariner 4 framhjá Mars og tók fyrstu nærmyndirnar af yfirborðinu – 21 talsins. Árið 1976 sendi Víkingur 1 svo fyrstu myndina af yfirborði Mars og sést hún hér til hægri. Í dag eru rannsóknir á Mars mun ítarlegri og ganga áætlanir manna út á að senda a.m.k. tvö geimför til Mars á um 26 mánaða fresti en þá er afstaða Mars og jarðar bestar.
Leiðangur |
Land |
Geimskot |
Leiðangurslok |
Tegund |
Niðurstaða |
---|---|---|---|---|---|
Marsnik 1 |
![]() |
10. okt. 1960 |
10. okt. 1960 |
Framhjáflug |
Komst ekki á braut. |
Marsnik 2 |
![]() |
14. okt. 1960 |
14. okt. 1960 |
Framhjáflug |
Komst ekki á braut. |
Spútnik 22 |
![]() |
24. okt. 1962 |
24. okt. 1962 |
Framhjáflug |
Komst aðeins á braut um jörðu. |
Mars 1 |
![]() |
1. nóv. 1962 |
21. mars 1963 |
Framhjáflug |
Safnaði gögnum en samband rofnaði áður en geimfarið komst til Mars |
Spútnik 24 |
![]() |
4. nóv. 1962 |
19. jan. 1963 |
Framhjáflug |
Komst aðeins á braut um jörðu. |
Mariner 3 |
![]() |
5. nóv. 1964 |
5. nóv. 1964 |
Framhjáflug |
Mistök við geimskot sendi geimfarið af braut. Er á braut um sólina. |
Mariner 4 |
![]() |
28. nóv. 1964 |
21. des. 1967 |
Framhjáflug |
Fyrsta geimfarið sem flaug framhjá Mars, tók 21 mynd. |
Zond 2 |
![]() |
30. nóv. 1964 |
Maí 1965 |
Framhjáflug |
Samband rofnaði. |
Mariner 6 |
![]() |
24. feb. 1969 |
Ágúst 1969 |
Framhjáflug |
Flaug framhjá Mars, tók 75 myndir. |
Mariner 7 |
![]() |
27. mars 1969 |
Ágúst 1969 |
Framhjáflug |
Flaug framhjá Mars, tók 126 myndir. |
Mariner 8 |
![]() |
8. maí 1971 |
8. maí 1971 |
Brautarfar og lendingarfar |
Komst ekki á loft. |
Kosmos 419 |
![]() |
10. maí 1971 |
12. maí 1971 |
Lendingarfar |
Komst aðeins á braut um jörðu. |
Mars 2 |
![]() |
19. maí 1971 |
22. ágúst 1972 |
Brautarfar og lendingarfar |
Komst á braut um Mars, lendingarfarið brotlenti 27. nóvember 1971 |
Mars 3 |
![]() |
28. maí 1971 |
22. ágúst 1972 |
Brautarfar og lendingarfar |
Komst á braut um Mars, lendingafarið missti samband örskömmu eftir lendingu. |
Mariner 9 |
![]() |
30. maí 1971 |
27. okt. 1972 |
Brautarfar |
Komst á braut um Mars, tók 7329 myndir. |
Mars 4 |
![]() |
21. júlí 1973 |
10. feb. 1974 |
Brautarfar |
Flaug framhjá Mars. |
Mars 5 |
![]() |
25. júlí 1973 |
21. feb. 1974 |
Brautarfar |
Komst á braut en entist aðeins níu daga umhverfis Mars. |
Mars 6 |
![]() |
5. ágúst 1973 |
12. mars 1974 |
Lendingarfar |
Engin gögn eftir lendingu. |
Mars 7 |
![]() |
9. ágúst 1973 |
9. mars 1974 |
Lendingarfar |
Lendingarfar losnaði of fljótt. |
Viking 1 |
![]() |
20. ágúst 1975 |
13. nóv. 1982 |
Brautarfar og lendingarfar |
Fyrsta heppnaða lendingin á Mars. Starfaði í nokkur ár. |
Viking 2 |
![]() |
9. sept. 1975 |
11. apríl 1980 |
Brautarfar og lendingarfar |
Önnur heppnaða lendingin á Mars. Starfaði í nokkur ár. |
Fóbos 1 |
![]() |
7. júlí 1988 |
2. sept. 1988 |
Brautarfar og lendingarfar |
Samband rofnaði fyrir komuna til Mars. Átti að lenda á tunglinu Fóbos. |
Fóbos 2 |
![]() |
12. júlí 1988 |
27. mars 1989 |
Brautarfar og lendingarfar |
Komst á braut og sendi gögn til jarðar. Samband rofnaði fyrir lendingu á Fóbosi. |
Mars Observer |
![]() |
25. sept. 1992 |
21. ágúst 1993 |
Brautarfar |
Samband rofnaði rétt fyrir komuna til Mars. |
Mars Global Surveyor |
![]() |
7. nóv. 1996 |
5. nóv. 2006 |
Brautarfar |
Entist lengst allra Mars-kanna hingað til. Samband rofnaði eftir níu ár á braut um Mars. |
Mars 96 |
![]() |
16. nóv. 199 |
17. nóv. 1996 |
Brautarfar og lendingarfar |
Mistök við geimskot varð til þess að geimfarið brotlenti í Kyrrahafið. |
Mars Pathfinder |
![]() |
4. des. 1996 |
27. sept. 1997 |
Lendingarfar og jeppi |
Árangursríkur leiðangur, entist í þrjá mánuði. Fyrsti jeppinn á Mars. |
Nozomi |
![]() |
3. júlí 1998 |
9. des. 2003 |
Brautarfar |
Komst aldrei á braut um Mars. |
Mars Climate Orbiter |
![]() |
11. des. 1998 |
23. sept. 1999 |
Brautarfar |
Brotlenti á yfirborði Mars. |
Mars Polar Lander |
![]() |
3. jan. 1999 |
3. des. 1999 |
Lendingarfar |
Samband rofnaði skömmu fyrir komuna til Mars. Er talið hafa brotlent. |
2001 Mars Odyssey |
![]() |
7. apríl 2001 |
Ólokið |
Brautarfar |
Kom til Mars 24. október 2001 og er enn á braut um Mars í gagnaöflun. |
Mars Express |
![]() |
2. júní 2003 |
Ólokið |
Brautarfar |
Kom til Mars 25. desember 2003 og er enn á braut um Mars í gagnaöflun. |
Beagle 2 |
![]() |
2. júní 2003 |
6. feb. 2004 |
Lendingarfar |
Kom til Mars með Mars Express 26. des. 2003 en samband rofnaði skömmu fyrir lendingu og brotlenti. |
Spirit |
![]() |
10. júní 2003 |
Ólokið |
Jeppi |
Lenti heilu og höldnu á Mars 4. janúar 2004 og er enn að störfum. |
Opportunity |
![]() |
7. júlí 2003 |
Ólokið |
Jeppi |
Lenti heilu og höldnu á Mars 25. janúar 2004 og er enn að störfum. |
Rosetta |
![]() |
2. mars 2004 |
Ólokið |
Framhjáflug |
Flaug framhjá Mars 25. febrúar 2007 á leið sinni að halastjörnunni 67P/Churyumov-Gerasimenko |
Mars Reconnaissance Orbiter |
![]() |
12. ágúst 2005 |
Ólokið | Brautarfar |
Komst á braut um Mars 10. mars 2006 og er enn í gagnaöflun. |
Phoenix |
![]() |
4. ágúst 2007 |
3. nóv. 2008 |
Lendingarfar |
Lenti heilu og höldnu á Mars 25. maí 2008. Uppgötvaði vatnsís, efnagreindi jarðveginn og fylgdist náið með veðurfarinu. |
Dawn |
![]() |
27. sept. 2007 |
Ólokið |
Framhjáflug |
Flaug framhjá Mars árið 2009 á leið til smástirnisins Vestu og dvergreikistjörnunnar Ceres. |
Curiosity |
![]() |
Nóvember 2011 |
Ólokið |
Jeppi |
|
MAVEN |
![]() |
Október 2013 |
Ólokið |
Brautarfar |
|
ExoMars |
![]() ![]() |
? |
Ólokið |
Brautarfar og jeppi |
|
Mars Scout 3 |
![]() |
? |
Ólokið |
Brautarfar eða lendingarfar |
|
Mars Sample Return |
![]() |
? |
Ólokið |
Lendingarfar |