Tunglið árið 2017

Fullt tungl, nýtt tungl, „ofurmánar“ og sól- og tunglmyrkvar árið 2017

Tunglið  snýst í kringum Jörðina á tæpum mánuði. Umferðartími tunglsins um Jörðina miðað við sólina er að meðaltali 29,53 dagar. Á þeim tíma gengur það í gegnum kvartilaskipti, þ.e. vex úr nýju tungli í fullt og minnkar þá úr fullu í nýtt. Vaxandi tungl sést alltaf á kvöldin en minnkandi tungl síðla nætur og á morgnana.

Kvartilaskipti tunglsins árið 2017 — Nýtt tungl og fullt tungl 2017

Nýtt tungl	kl.		Fyrsta kvartil	kl.		Fullt tungl	kl.		Síðasta kvartil	kl.
			5. janúar	19:47		12. janúar	11:34		19. janúar	22:14
29. janúar	00:07		4. febrúar	04:19		11. febrúar	00:33		18. febrúar	19:33
26. febfrúar	14:58		5. mars	11:32		12. mars	14:54		20. mars	15:48
28. mars	02:57		3. apríl	18:39		11. apríl	06:08		19. apríl	09:57
26. apríl	12:16		3. maí	02:47		10. maí	21:43		19. maí	00:33
25. maí	19:44		1. júní	12:42		9. júní	13:10		17. júní	11:33
24. júní	02:31		1. júlí	00:51		9. júlí	04:07		16. júlí	19:26
23. júlí	09:46		30. júlí	15:23		7. ágúst	18:11		15. ágúst	01:15
21. ágúst	18:30		29. ágúst	08:13		6. september	07:03		13. september	06:25
20. september	05:30		28. september	02:54		5. október	18:40		12. október	12:25
19. október	19:12		27. ágúst	22:22		4. nóvember	05:23		10. nóvember	20:37
18. nóvember	11:42		26. nóvember	17:03		3. desember	15:47		10. desember	07:51
19. desember	06:31		26. desember	09:20

Taflan hér að ofan sýnir dagsetningu og tímasetningu kvartila tunglsins árið 2017 á íslenskum tíma.

Í myndskeiðinu hér undir sjást kvartilaskipti tunglsins og tunglvik árið 2017, séð frá norðurhveli Jarðar. Hver rammi samsvarar einni kjukkustund. Þegar tunglið snýst í kringum Jörðina sýnist það vagga. Þessi hreyfing er kölluð tunglvik og gerir okkur kleift að sjá 59% af yfirborði tunglsins. Ein helsta ástæða tunglviks er breytilegt sjónarhorn okkar vegna sporöskjulaga brautar tunglsins um Jörðina.

Að auki sýnir myndskeiðið staðsetningu tunglsins á braut sinni um Jörðina, lóðpunkta Jarðar og sólar (þá staði á Jörðinni þar sem tunglið og sólin eru í hvirfilpunkti), fjarlægð tunglsins frá Jörðinni í réttum hlutföllum og nöfn á gígum við skuggaskilin á tunglinu.

https://www.youtube.com/watch?v=gv65Orsh6LM

„Ofurmánar“ 2017 — Stærstu fullu tungl ársins (fullt tungl í jarðnánd)

Þegar full tungl verður innan við 90% af minnstu fjarlægð þess frá Jörðinni er talað um fullt tungl í jarðnánd eða „ofurmána“. Þá sýnist tunglið örlítið stærra og bjartara en þegar tunglið er fullt í jarðfirrð, þ.e. lengst frá Jörðinni. „Ofurmánar“ eru 30% bjartari og 14% breiðari en minnsta fulla tungl ársins. Munurinn á fullu meðaltungli og stærsta fulla tungli ársins er vart sjáanelegur

Fullt tungl	kl.	Fjarlægð (km)	Þvermál á himni (bogamínútur)	Hlutfallsleg fjarlægð	Í jarðnánd	Athugasemdir
12. janúar	11:34	366.880	32,57	0,913	10. janúar
4. nóvember	05:23	354.004	32,83	0,941	6. nóvember
3. desember	15:47	357.987	33,38	0,990	4. desember	Stærsta fulla tungl ársins

Hlutfallsleg fjarlægð lýsir fjarlægð tunglsins sem hlutfallinu milli jarðfirrðar (0,0) og jarðnándar (1,0).

Sól- og tunglmyrkvar 2017

Árið 2017 verða tveir sólmyrkvar og tveir tunglmyrkvar.

Sólmyrkvar 2017

1. Hringmyrkvi á sólu 26. febrúar: Sést Suður Ameríku, Suður Atlantshafi og suðurhluta Afríku, ekkert frá Íslandi

2. Almyrkvi á sólu 21. ágúst: Sést stranda á milli í Bandaríkjunum. 2% deildarmyrkvi í Reykjavík

Tunglmyrkvar 2017

1. Hálfskuggamyrkvi 11. febrúar: Sést í heild sinni frá Íslandi

2. Deildarmyrkvi 7. ágúst: Sést ekki frá Íslandi

Tengt efni

• Stjarnvísindaárið 2017

• Tunglið

• Kvartilaskipti tunglsins

• Sólmyrkvi

• Tunglmyrkvi

Heimildir

1. Fred Espenak. AstroPixels.com